Sinds 2003 staat het langstlevende erfrecht in de wet; dat betekent dat als u getrouwd bent en één of meer kinderen heeft, de wet bepaalt dat als één van de echtgenoten overlijdt,  alles naar de langstlevende gaat; de kinderen zijn wel erfgenaam, maar krijgen een vordering op de langstlevende ter grootte van een kindsdeel, welk kindsdeel pas opeisbaar is als de langstlevende komt te overlijden.

Bestaande testamenten.
Het is goed om te weten dat bestaande testamenten voor het wettelijke erfrecht gaan en niet daardoor zijn vervallen door de invoering van het wettelijk – langstlevende – erfrecht.

Het kan zijn dat uw testament is verouderd; wetten wijzigen regelmatig  maar ook ontwikkelt het maken van testamenten zich. Mijn advies is: om eens in de 5 à 10 jaar een langs om naar uw testament te laten kijken. Een dergelijke check is kosteloos en vrijblijvend.

Moet ik toch een testament maken?
Dat hangt er van af; bijvoorbeeld als er enig vermogen is, of als er sprake is van stiefkinderen (die kunnen bij een nalatenschap worden betrokken) of als u wilt dat de ‘koude kant’ wordt uitgesloten, of als u een executeur wilt benoemen. In die gevallen ligt het voor de hand dat u een testament maakt.

De fiscus onterven/tweetrapstestament
Als één van een echtpaar overlijdt en er zijn kinderen, dan moet en vaak erfbelasting betaald worden over de kindsdelen, ook als er een langstlevende testament is. Dat komt omdat de kinderen daar erfgenaam zijn. Die erfbelasting moet door de langstlevende voorgeschoten worden en dat kan een forse aanslag op de liquiditeit betekenen. Hoe dat kan uitpakken werd helder in een TV-uitzending van Radar enige jaren geleden; een man was weduwnaar geworden en na het betalen van de kosten van de uitvaart was hij door het spaargeld heen en toen kwam de Belastingdienst met de erfbelasting en die kon hij toen niet betalen. Dat had voorkomen kunnen worden als de echtgenote van de man in kwestie een zg. tweetrapsmaking had gemaakt.

Het betalen van erfbelasting ingeval van overlijden van de eerste van een echtpaar kan voorkomen worden door het maken van een tweetrapsmaking; daarbij worden in eerste instantie de kinderen onterfd. Die erven pas als de langstlevende is overleden en pas dan betalen zij erfbelasting.

Wanneer is een dergelijk testament wenselijk? Als een groot gedeelte van uw vermogen in baksteen zit (veel overwaarde in de woning) en u wel wat gespaard heeft, maar geen grote bedragen.

Een adviesgesprek hierover is altijd zinvol.

Voogdij/bewind
Vaak is ook een voogdijregeling belangrijk bij ouders met minderjarige kinderen; met een dergelijke regeling geeft u aan dat als beide ouders er niet meer zijn, wie uw kinderen opvoedt. doet u dat niet, dan zal de Kantonrechter iemand benoemen en dat zou iemand kunnen zijn, die niet uw voorkeur heeft.

Denk bij een voogdijregeling ook altijd aan een bewind. Als er een voogd is benoemd, zijn de ouders overleden. Als het kind 18 jaar is dreigt het zgn. Ferarri-syndroom, oftewel: de kinderen kunnen datgene doen met het door hen geërfde geld, wat zij willen. Ik adviseer derhalve altijd om een bewindregeling aan de voogdij te koppelen. Het geld zit niet op slot, maar wordt beschermd.

Alzheimer
Als u of uw partner lijdt aan Alzheimer is het belangrijk om na te gaan of er wat geregeld moet worden; denk daarbij aan speciale testamenten of een notariële volmacht. Aarzel niet om een adviesgesprek te vragen; dat is kosteloos.

Verklaring van erfrecht
Nadat iemand is overleden, vragen banken vaak om een verklaring van erfrecht; dat is een verklaring die de notaris afgeeft en waarin verklaard wordt wie er is overleden, met wie die persoon was gehuwd, hoeveel kinderen er uit dat huwelijk zijn geboren, of er een testament aanwezig is en wie uiteindelijk de betalingen mag doen en gelden ontvangen.

Met een verklaring van erfrecht gaan voor de erfgenamen de deuren weer open die na een overlijden dicht zijn gegaan.

Codicil
Door middel van een codicil kunt u kleinere zaken vermaken; denk bijvoorbeeld aan inboedelgoederen. Een codicil moet:

• Handgeschreven zijn;
• Gedagtekend; en
• Ondertekend.

Als u een executeur wilt benoemen moet dat bij testament.